انواع لیفتراک
لیفتراک نوعی از ماشین آلات است که معمولاً برای جابجایی بارهای سنگین در انبارها و در سایتهای ساختمانی استفاده میشود. با وجود انواع لیفتراک در اندازهها و ویژگیهای مختلف انتخاب ماشین مناسب میتواند چالش برانگیز باشد. شناخت انواع لیفتراک و درک نقاط قوت آنها به شما کمک میکند تا بهترین تصمیم خرید را برای خود و شرکتتان بگیرید. پس بیایید ببینیم لیفتراکها به چند نوع تقسیم میشوند.
لیفتراک چیست؟
لیفتراکها، وسایل نقلیه صنعتی و برقی هستند که اجسام بزرگ را در فواصل کوتاه جابجا میکنند. آنها دارای یک پلتفرم دوشاخهای هستند که به جلو متصل شده است که میتواند برای بلند کردن و حمل بار با استفاده از هیدرولیک، بالا و پایین شود. لیفتراکها بر اساس اندازه، وزنی که میتوانند حرکت کنند و نوع زمین جهت ارائه بهترین عملکرد گروه بندی میشوند.
طبق گزارش اداره ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA)، هفت طبقه بندی مختلف از انواع لیفتراک وجود دارند که به شرح زیر هستند:
کلاس I (کامیونهای با موتور برقی)
لیفتراکهای کلاس I با باتریهای صنعتی و یک موتور الکتریکی تغذیه میشوند. آنها مجهز به لاستیکهای بالشتکی یا پنوماتیکی برای استفاده در داخل یا خارج از فضا هستند. رایجترین طرحهای لیفتراک دارای سه چرخ هستند اما در سبکهای چهار چرخ نیز ارائه میشوند. ظرفیت بلند کردن این لیفتراکها بین 1360 تا 3628 کیلوگرم است.
کلاس II(کامیونهای موتور برقی برای مناطق باریک)
لیفتراکهای کلاس II با موتور الکتریکی کار میکنند و برای فضاهای باریک طراحی شدهاند. بنابراین، اپراتورها باید فضای ذخیره سازی را به حداکثر برسانند. بسیاری از این لیفتراکها، برای کار با اتصالات جانبی طراحی شدهاند که به آنها اجازه میدهد تا کارهای بسیار خاصی انجام دهند. ظرفیت بلند کردن این لیفتراکها بین 1360 تا 2267 کیلوگرم است.
کلاس III (کامیونهای دستی با موتور برقی یا کامیونهای دستی)
لیفتراکهای کلاس III، برای بلند کردن بارها فقط چند سانتیمتر از زمین طراحی شدهاند. آنها معمولاً توسط اپراتوری کنترل میشوند که جلو یا عقب کامیون میایستد و از کنترل دستی برای هدایت ماشین استفاده میکند. این لیفتراکها برای تخلیه کامیونهای حمل و نقل ایده آل هستند و برای مسافتهای کوتاه و انبارهای کوچک کارایی بالایی دارند. حداکثر ظرفیت بلند کردن آنها 3628 کیلوگرم است.
کلاس IV(کامیونهای موتویر احتراق داخلی با لاستیکهای بالشتکی)
لیفتراکهای کلاس IV یکی دیگر از انواع لیفتراک هستند. این ماشینها لاستیکهای بالشتکی دارند که برای سطوح خشک و صاف در داخل یا خارج از فضا طراحی شدهاند و با پروپان مایع یا گازوئیل تغذیه میشوند. لیفتراکهای نشسته به زمین نزدیکتر هستند و برای استفادههایی با فاصله کم کاربرد دارند.آنها دارای محدوده ظرفیت بالابری 1360 تا 7030 کیلوگرم هستند.
کلاس V (کامیونهای موتوری احتراق داخلی با لاستیکهای پنوماتیک)
لیفتراکهای کلاس V مشابه لیفتراکهای کلاس IV هستند اما دارای لاستیکهای بادی بوده که برای سطوح داخلی یا خارجی طراحی شدهاند. آنها برای حمل بارهای بسیار بزرگتر ایده آل هستند. انرژی این لیفتراکها توسط گاز طبیعی فشرده، پروپان مایع یا بنزین تامین میشود و دارای ظرفیت بالابری 1360 تا 24947 کیلوگرم میباشند.
کلاس VI(تراکتورهای الکتریکی و موتورهای احتراق داخلی)
لیفتراکهای کلاس VIکه به آنها «لوگر» نیز گفته میشود، برای بکسل بارها به جای بلند کردن آنها استفاده میشوند. آنها با موتورهای احتراق الکتریکی یا درون سوز کار میکنند. این لیفتراکها را میتوان در داخل یا خارج از فضا استفاده کرد و ظرفیت بالابری 1360 تا 2721 کیلوگرم را دارند.
کلاس VII(لیفتراکهای مناسب زمینهای ناهموار)
لیفتراکهای کلاس VII مجهز به لاستیکهای بزرگ از نوع تراکتور، برای زمینهای ناهموار در فضای باز مناسب هستند. آنها معمولاً با سوخت دیزل کار میکنند. به دلیل ظرفیت و اندازهشان، این لیفتراکها نیاز به آموزش تخصصی یا مجوز برای کار دارند. ظرفیت بالابری آنها 2721 تا 5443 کیلوگرم یا بیشتر را دارند.
انواع لیفتراک
لیفتراکها بسته به نوع کاربرد، محیط و مقدار بار (وزن) به انواع مختلف تقسیم میشوند. در زیر ما به 13 مورد از انواع لیفتراک اشاره میکنیم:
لیفتراک مفصلی (Articulated Forklifts)
زمانی که به قدرت مانور بیشتری نیاز دارید، یک لیفتراک مفصلی میتواند مفید باشد. این ماشین دارای یک دستگاه بالابر دوشاخه است که میتواند مستقل از بدنه کامیون به چپ یا راست بچرخد و به اپراتور اجازه میدهد تا در یک خط مستقیم رانندگی کند، در حالی که دوشاخه را میچرخاند تا به بارها یا مناطق استقرار دسترسی پیدا کند. لیفتراک مفصلی برای بارگیری و تخلیه تریلر در فضاهای کوچکتر، انبارها، واحدهای سردخانه و کارخانهها استفاده میشود.
لیفتراکهای تعادلی (Counterbalance Forklifts)
لیفتراک تعادلی یکی از محبوبترین بالابرهایی است که برای انبارهای داخلی استفاده میشود. این ماشین دارای چنگال در جلو و وزنهای در عقب است که بارها را متعادل میسازد. این لیفتراک در مدلهای سه چرخ و چهار چرخ عرضه میشود. لیفتراک سه چرخ قدرت مانور بیشتری ارائه میدهد، در حالی که مدل چهار چرخ پایداری بیشتر و حداکثر وزن باربری بیشتری را ارائه خواهد داد. همچنین، یک لیفتراک تعادلی ایستاده وجود دارد که به اپراتورها اجازه میدهد تا در حین استفاده به راحتی به خودرو وارد و خارج شوند. لیفتراک ضد تعادل در مراکز نگهداری و توزیع داخلی استفاده میشود.
لیفتراک ضد انفجار (Explosion-Proof Forklifts)
لیفتراکهای ضد انفجار برای کارهایی استفاده میشوند که میخواهید خطر انفجار یا آتش سوزی را کاهش دهید. به عنوان مثال، یک کارخانه رنگ ممکن است مواد قابل اشتعال و احتراق را ذخیره کند، بنابراین استفاده از لیفتراک ضد انفجار در این سایت مفید خواهد بود. این لیفتراکها به جای فلز دارای اجزای الکتریکی و عناصر برنزی بدون جرقه هستند. لیفتراکهای ضد انفجار معمولاً دارای مانیتورهایی هستد که در صورت ثبت گازهای خطرناک در جو، دستگاه را خاموش میکنند. لیفتراکهای ضد انفجار در تولید، جابجایی، پردازش و ذخیره سازی عطر، لوازم آرایشی، رنگ، جوهر چاپ، مواد دارویی و لاستیک استفاده میشوند.
لیفتراکهای کوسنی با ظرفیت بالا (High-Capacity Cushion Forklifts)
لیفتراک بالشتک با ظرفیت بالا، زمانی ایده آل است که یک کار مستلزم حمل بار سنگینی باشد. این نوع لیفتراکها دارای مدلهایی برای حمل تا 49895 کیلوگرم هستند. در مقایسه با دیگر لیفتراکها، این مدلها دارای مقدار محدودی از قابلیت تنظیم و قابلیت حمل هستند اما میتوانند در کارگاههای بزرگ ساختمانی و مکانهای دیگری که در آن بارهای قابل توجهی حمل میشوند، بسیار مفید باشند. لیفتراک کوسنی با ظرفیت بالا در کارخانهها و انبارها استفاده میشود.
لیفتراکهای صنعتی (Industrial Forklifts)
لیفتراک صنعتی میتواند بارهای سنگینتری را نسبت به لیفتراکهای استاندارد با حداکثر ظرفیت حمل تا 13607 کیلوگرم و درجه پایداری بالا را حمل کند. این لیفتراکها دارای عملکرد ترکیبی بالابرهای انباری و تلسکوپی هستند. در مقایسه با لیفتراک تلسکوپی، این لیفتراک انعطاف پذیر نیست و مانوردهی بالایی را ارائه نمیدهد اما ظرفیت حمل بسیار بالاتری دارند از لیفتراکهای صنعتی در انبارهای بزرگ استفاده میشود.
لیفتراک مارینا (Marina Forklifts)
لیفتراکهای مارینا برای بلند کردن و حمل قایقها با ظرفیت بالا به داخل و خارج از انبارهای انبار طراحی شدهاند. چنگالهای این بالابر معمولاً از لاستیک ساخته میشوند تا در برابر ماهیت مخرب آب دریا بر روی فلزات استاندارد مقاومت کنند. لیفتراک مارینا در اسکلهها و تاسیسات ذخیره سازی قایق استفاده میشود.
لیفتراک جمع کننده سفارشی (Order Picker Forklifts)
لیفتراک سفارشی که اغلب به آن «بالابر متحرک» گفته میشود، گونهای از کامیونهای پالت است و میتواند به ارتفاع 10 متر برسد. این ماشین برای بلند کردن راننده در حالی که هنوز کامیون کار میکند، طراحی شده است. این لیفتراکها فقط برای برداشتن یک یا دو واحد به جای کل پالتها طراحی شدهاند. لیفتراک سفارشی در انبارها و مراکز توزیع استفاده میشود.
کامیونهای پالت (Pallet Trucks)
این مدل از انواع لیفتراک که گاهی اوقات «جک پالت» نیز نامیده میشود، یک لیفتراک کوچک برای بلند کردن و حمل سریع پالتها است. این لیفتراکها به دلیل کوچک بودنشان، کابین ندارند. این لیفتراک ممکن است دستی یا مجهز به یک موتور الکتریکی باشد که اپراتور پشت آن راه میرود. رایجترین کاربرد، تخلیه نیمه تریلرها و انتقال مواد به محل استقرار است که یک لیفتراک استاندارد میتواند آنها را به جای دیگری منتقل کند.
ریچ لیفتراک (Pallet Trucks)
ریچ لیفتراکها برای استفاده در فضای داخلی طراحی شدهاند و دارای چنگالهایی هستند که نسبت به اکثر مدلها بسیار بالاتر قرار دارند. آنها دارای پایههای تثبیت کننده در جلوی خود هستند تا بتوانند بار سنگین را تحمل کنند و بار را ثابت نگه دارند. مانور دادن و استفاده از آنها در فضاهای نزدیک آسان است. لیفتراکهای ریچ نیز یک محفظه باز را فراهم میکنند تا دید بیشتری را در حین استفاده به اپراتور بدهند. ریچ لیفتراک معمولاً در انبارها با فضاهای تنگ استفاده میشود.
لیفتراک زمین ناهموار (Rough Terrain Forklifts)
لیفتراکهای زمین ناهموار، برای استفاده در فضای باز طراحی شدهاند و زمانی که زمین ناهموار یا نامتعادل است، بسیار کاربردی هستند. آنها تایرهای پنوماتیک بزرگی دارند که معمولاً در وسایل نقلیه بزرگ مانند تراکتور یافت میشوند که روی سطوح خیس نمیلغزند یا توسط سنگهای تیز سوراخ نمیشوند. تعادل در پشت این لیفتراک، مانع از واژگون شدن آن میشود. موتور آنها از لیفتراکهای داخلی قویتر هستند و به همین دلیل، میتوانند با سرعت بیشتری حرکت کنند. به طور معمول، لیفتراکهای زمین ناهموار دارای یک دکل تلسکوپی برای دسترسی و انعطاف پذیری بیشتری هستند. لیفتراکهای زمین ناهموار در سایتهای ساختمانی و سایر مکانهای بیرونی استفاده میشوند.
لیفتراک لودر جانبی (Side Loader Forklifts)
لودرهای جانبی نوع دیگری از انواع لیفتراک تعادلی هستند که برای استفاده در داخل ساختمان طراحی شدهاند. آنها چنگالهایی دارند که به جای جلو و به طرفین وصل شدهاند. این ماشین آلات در فضاهای باریک که چرخش در آن دشوار است، مفید هستند. از لودرهای جانبی برای جابجایی اجسام بلندی مانند لولههای فلزی، ورقها و الوارها استفاده میشود. یک محفظه جانبی برای اپراتور وسیله نقلیه وجود دارد که میتواند بدون نیاز به چرخیدن، بار را یا بلند کرده و حمل کند. لیفتراک لودر جانبی معمولاً در کارخانههای تولیدی استفاده میشود.
لیفتراک تلسکوپی (Telescopic Forklifts)
لیفتراکهای تلسکوپی که به آنها «تلهندلر» نیز میگویند، قابلیت مانور یک لیفتراک را با استفاده از جرثقیل ترکیب میکند. از این لیفتراکها برای تخلیه بار در فضاهای تنگ استفاده میشود. آنها دارای یک بوم با بازو هستند که از حالت جمع شده خارج میشوند و امکان ذخیره سازی راحت را در صورت عدم استفاده فراهم میکنند. لیفتراکهای تلسکوپی میتوانند بارهای سنگین را تا ارتفاع 16 متر در هوا بلند کنند. لیفتراک تلسکوپی در کشاورزی یا هر کاری که نیاز به بالابری با ارتفاع زیاد دارد، استفاده میشود.
لیفتراک انبار (Warehouse Forklifts)
لیفتراک انبار زیر گروهی از انواع لیفتراک تعادلی است که معمولاً در انبارها استفاده میشود. این ماشین با دو چنگال در جلو طراحی شده است. این لیفتراکها برای حمل چندین مورد محموله در یک زمان یا بارگیری و تخلیه پالتهای کوچک تا متوسط از کامیونهای تحویل طراحی شدهاند.
نحوه انتخاب لیفتراک مناسب
با هفت کلاس مختلف لیفتراک و انواع گوناگون در هر کلاس که در بالا معرفی کردیم، اکنون به شما کمک میکنیم تا لیفتراک مناسب برای کسب و کار خود را پیدا کنید. انتخاب بهترین لیفتراک میتوانید به نکات زیر توجه کنید:
- مشخص کنید چه چیزی را حمل خواهید کرد. قبل از تصمیم گیری باید بدانید که چه چیزی را حمل میکنید. مواد خطرناک، وسایل نقلیه و محمولههای سنگین همگی به انواع لیفتراک با مشخصات خاص نیاز دارند.
- وزن یک بار معمولی را محاسبه کنید. لیفتراکها بر اساس حداکثر وزنی که میتوانند حمل کنند، طبقه بندی میشوند. هنگامی که بدانید وزن بار معمولی شما چقدر است، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا به یک لیفتراک استاندارد یا با ظرفیت بالا نیاز دارید.
- فضای موجود را اندازه گیری کنید. بسته به فضای کاری شما، ممکن است به لیفتراکی نیاز داشته باشید که برای فضاهای باریک طراحی شده باشد یا دارای قابلیت دسترسی و انعطاف پذیری بیشتر باشد.
- نوع سوخت مورد نیاز خود را مشخص کنید. بررسی کنید که آیا موادی که حمل میکنید قابل اشتعال یا احتراق هستند. مهم است که لیفتراکی را انتخاب کنید که با سوختی کار کند که بار شما را مشتعل نکند و از نظر هزینهای به صرفه باشد.
- نوع زمین را بررسی کنید. لیفتراکها فقط برای استفاده در فضای داخلی و فضای باز یا برای هر دو طراحی شدهاند. انتخاب لیفتراک باید براساس نوع زمین و همچنین استحکام و پایداری چرخهای آن انتخاب شود.
کلام آخر
انواع لیفتراک را بالا شرح دادیم، اکنون میتوانید مدل مناسب لیفتراک خود را خریداری کنید. اما قبل از این مهم است که نیازهای خود را بررسی کنید و با تنظیم مقدار بودجه و نوع کاربرد، لیفتراک مناسب را خریداری کنید. اگر باید محموله های سنگین را جابجایی کنید یا راهروهای انبارتان بسیار باریک است، پس باید نوعی از لیفتراک را تهیه کنید که بتواند با مشخصات محل کار شما تطابق داشته باشد. همچنین، لازم است در زمان خرید لیفتراک به برند، کشور سازنده، خصوصیات فنی و سایر موارد مربوط به لیفتراک توجه کنید.
منابع:
https://www.indeed.com/career-advice/career-development/types-of-forklifts